Poeżija

Il-Mixja

Jien mort mixja fil-kampanja, 

fil-kampanja tan-Nadur,

Jien mort ma' tal-familja, 

għax dawn ma' ħbiebi ma ridux li mmur.

Dlonk għaddejna minn ġo trejqa,

qalb is-siġar u l-peprin.

Rajna u smajna ħafna għasafar,

Jgħajtu u jpespsu ferħanin.

Rajna wkoll nixxiegħa ilma,

nieżla tiġri minn ġol-blat.

Tgħidx kemm lgħabna u anki kilna,

għalkemm missieri waqqa' l-platt.

Ħadna gost niġru u naqbżu,

ġewwa l-kampanja Għawdxija.

Arja nadifa, friska u pura, 

malajr ħafna sar filgħaxija. 

Ġurnata sabiħa lkoll qattajna, 

għall-familja ftit mistrieħ.

Din il-mixja nibqa' niftakar, 

għax l-għada qomt marida b'riħ!

Ella De'Giovanni (Form 1.3)

----------

Għawdex morna int u jien, 

tlajna nimxu fuq l-għoljiet,

u tbiegħdna mill-ibliet,

qalb is-seħer tal-widien.

Hemmhekk aħna sibna s-sliem,

taħt il-firxa tas-smewwiet,

u n-narċis ileqq fiddien,

dawl ix-xemx ma' kullimkien.

Ħadna gost bil-mixja tagħna, 

b'dak il-ġmiel imdawwar magħna,

kellna mmorru lura d-dar,

Malli l-ħin għalina sar.

Hekk sabiħa l-ħajja tagħna,

meta l-ġmiel inġorru magħna,

nerġgħu ninżlu ġewwa l-wied,

l-arja nieħdu tal-għoljiet. 

Yana Busuttil (Form 1.2)
----------

Mixja twila mort illum,
Il-Baħrija mort inżur,
Fjuri, siġar tul it-triq,
Imbagħad ġrejtha sal-Miżieb,
M'ommi u missieri mort illum,
Mhux xi ħaġa li nagħmlu kuljum!

Ħobż u ilma ħadna magħna,
biex nitrejqu waqt il-mixja tagħna,
Ġurnata sħuna, xemx tiżreġ,
Inzertajna ġurnata sajfija. 

Mixja twila mort illum,
Sas-Siġġiewi u ż-Żejtun,
Kappella antika rajna aħna,
Talba żgħira ħallejna warajna. 

Mixja twila aħna morna, 
sal-Imġarr aħna dorna, 
Bil-vapur aħna wasalna,
Baħar kalm inzertajna. 

Nicola Saliba (Form 1.1)

Storja Umorisitka.

Meta ntilef in-nannu.

In-nannu xi kultant jinsa xi jkun kiel ftit qabel. Xi kultant jaħsibni xi ħaddieħor u xi kultant jintilef. Dan għaliex in-nannu għandu d-dimensja. Imma temmen li ntilef meta mar il-knisja? 

In-nannu u oħti telqu għall-quddiesa tal-Ħadd. Lil oħti tgħidx kemm domni navżawha biex tieħu ħsieb lin-nannu. Waqt li kienu mixjin lejn il-knisja ta' Tas-Sliema, oħti rat ħanut ġdid tal-ħwejjeġ. Tajjeb li ngħidu li oħti ffissata fuq il-ħwejjeġ u bla dubju ta' xejn daħlet u 'addio' n-nannu.

In-nannu baqa' sejjer iżda mbagħad tfixkel. Xħin oħti ġiet lura, ħadd ma nkuna li n-nannu ma kienx hemm. Poġġejna fuq is-sufan biex naraw l-'X Factor.' Kien waqt il-programm li ġie jkanta wieħed u qal li qed ikanta għal missieru li għallmu jkanta, iżda issa għandu d-dimensja. Dlonk ftakart fin-nannu u ndunajt li ma kienx magħna. 

Tgħidx x'qatgħa ħadt, kienu d-disgħa u nofs ta' billejl, dlam ċappa. Min jaf fejn kien in-nannu? Mort ngħid 'l ommi u 'l missieri filwaqt li oħti ma ntebħet b'xejn u kienet għadha ma tafx x'għajta kienet se taqla'. Il-mamà u l-papà tgħidx kemm damu jgħajtu m'oħti u ħadulha l-mowbajl u l-'credit card.' 

F'daqqa waħda nstema' ħoss kbir, qisu xi ħadd kien qed jisgassalna l-bieb. Jien u l-familja tiegħi morna naraw x'kien u quddiem wiċċna sibna l-kappillan b'wiċċu aħmar nar! 

Qalilna li sab lin-nannu fis-sagristija għid isimna. Qal ukoll li mnalla kien hemm Ċetta ta' faċċata tagħna li qalet lill-kappillan fejn noqogħdu għax inkella kien jibqa' hemm. 

Oħti tgħidx kemm iddispjaċiha u minn dakinhar 'l hawn qatt ma reġgħet daħlet f'dak il-ħanut tal-ħwejjeġ. Kulħadd se jibqa' jiftakarha din il-ġrajja, minbarra n-nannu! 

Elisa Micallef Peplow (Form 2.1)  

----------

Ċajta li għamiltu lill-għalliema tal-Malti.

L-għalliema tal-Malti kienet ħamra nar u mxarrba għasra. Hi u tielgħa t-taraġ, kulħadd beda jħares lejha. Is-Sinjura Mifsud kienet l-għalliema li qatt ma tieħu gost b'xejn, dejjem tagħti x-xogħol tqil li kważi ħadd ma jifhem u din l-isbaħ, li bilkemm tispjega u tippretendi li nkunu nafu kollox!

Insomma, aħna konna fuq il-bejt, klassi sħiħa tidħak u togħxa waqt li l-għalliema waslet fuq il-bejt u ssibna... Stenna naqra, naħseb trid tkun taf kif bdiet din l-istorja hux? Mela ħa nibda nirrakkontalkom. Kien il-Ħamis filgħodu li din iċ-ċajta twieldet, fil-klassi tagħna, li fiha b'kollox qegħdin ħamsa u għoxrin. Iddeċidejna li nagħmlu ċajta lill-għalliema tal-Malti, allura ltqajna kollha kemm aħna fil-brejk u kulħadd ra li jġib l-affarijiet neċessarji; bżieżaq u l-ilma mill-bejt.

Il-Ġimgħa waqt il-brejk, aħna lkoll tlajna fuq il-bejt tal-iskola biex il-pjan brillanti tagħna jfaqqas. Imlejna l-bżieżaq bl-ilma mill-vit li kien hemm, wara li l-bżieżaq kienu mimlijin, rajna fejn hi l-għalliema. Meta kienet eżatt taħtna u rajna li kienet aljenata, tlaqna l-bżieżaq mimlijin bl-ilma dritt għal fuqha. 

Ovvjament tafu l-kumplament tal-istorja imma xorta waħda qlajna detenzjoni, kollha kemm aħna. Imma s'issa, għoxrin sena wara li ġrat dik iċ-ċajta, għadna niftakruha qisha kienet għadha kif ġrat ilbieraħ. Tassew kienet ċajta li ma ninsewha qatt. Meta nħares lura lejn dawk iż-żminijiet, illum nirrealizza kemm dawn l-għalliema kienu t'għajnuna strumentali għalina għaliex tawna bażi soda, kemm fl-edukazzjoni u kif ukoll fil-ħajja. Għalhekk jien nirringrazzja lill-għalliema kollha li għenuni fl-iskola (u iva, anki lis-Sinjura Mifsud!)

Aimee Sciberras (Form 2.2) 

----------

Meta ssakkart barra.

Kien it-Tlieta, l-erbatax ta' Ottubru u konna spiċċajna kmieni mill-iskola, għalhekk kelli nagħmel ftit ħin waħdi d-dar sakemm tasal ommi lura mix-xogħol. Xħin inżilt mill-vann u bdejt infittex iċ-ċavetta tad-dar ġol-basket, ma stajtx insibha u f'daqqa waħda ftakart li kont ħallejt iċ-ċwievet fuq il-mejda ta' ġewwa. 

Bdejt ninkwieta ħafna għax il-ġirien tiegħi huma l-ħwienet u dawn kienu għadhom magħluqin. Kelli ġafna ġuħ dak il-ħin fuqi u ma kellix flus biex imqar immur nixtri żewġ pastizzi. Ftit wara ddeċidejt li mmur għand iz-ziju li kien joqgħod fil-blokka t'appartamenti ta' warajna. Jien u miexja kien hemm ħamiema li ddeċidiet li tħammeġ fuqi. Ħammġitli xagħri, bl-uniformi b'kollox. Fil-pront ħriġt il-'wet wipes' u bdejt nintmesaħ. Wara komplejt il-mixja tiegħi. 

Kif wasalt għand iz-ziju, ħabbatt il-bieb imma ma kien hemm ħadd ħlief il-qtates. Dak il-ħin bdejt ngħid bejnu u bejn ruħi, "Illum ġejja ħażina! Ser ikolli noqgħod xi sagħtejn barra sakemm tasal ommi lura mix-xogħol, xi sagħtejn oħra!" Ftakart li f'dik l-istess blokka joqogħdu z-zija l-oħra tiegħi u z-zija t'ommi, għalhekk ħsibt li mmur nara jekk hemmx xi ħadd minnhom id-dar. L-isfortuna baqgħet tiġri warajja għax ma kien hemm ħadd minnhom id-dar, b'kumbinazzjoni! Komplejt miexja u ftakart li mhux ftit 'il bogħod hemm tax-xagħar li tiġi l-kuġina t'ommi u b'kumbinazzjoni tal-kumbinazzjonijiet kienet għalqet għal dik il-ġurnata. Wara, iddeċidejt li aħjar nibqa' bil-ġuħ u mmur nistenna fuq l-għatba tal-bieb. 

Jiena u miexja lura d-dar infetħu bibieb is-sema u xxarrabt għasra. Dak ma kienx kollox għax ftit wara żlaqt żelqa u ġejt fuq il-patata. Tant bdejt nistħu li ġrejt sad-dar u bqajt nistenna barra mxarrba daqs fellus! 

Kayleigh Portelli (Form 2.3)

Dinja tal-Fantasija.

Jiena ħa nirrakkontalkom storja stramba li ġrat lill-ħabiba tiegħi Mari. Din il-ġrajja ħallietni mħawda s'issa! 

Il-ħabiba kienet tħobb taqra fuq il-pjaneti. M'ilux qaltli li kienet għadha kif spiċċat taqra ktieb fuq l-ispazju. Qaltli li teżisti pjanetà speċjali, pjanetà taċ-ċikkulata. Jiena dlonk infqajt nidħak għax jidhirli li ma jistax ikun hemm pjanetà taċ-ċikkulata. Insomma, f'kemm ilni ngħid kien wasal il-lejl, b'maltempata kbira. Mari kienet qiegħda fis-sodda tagħha u bdiet tibża'. Hi xtaqet li jiġu l-aljeni minn dik il-pjanetà u joħduha. Għandikun sew jgħidu li l-ajru għandu għajnu u l-ħajt għandu widintu! Dan għaliex meta qalet hekk, sparixxiet!

Meta waslet, sabet ruħha fuq l-art imma xħin qamet, skopriet li kienet qiegħda fuq dik il-pjanetà li kienet qrat dwarha. Hi kienet se ttir bil-ferħ u ma riditx temmen lil għajnejha. Hi mill-ewwel bdiet tibla kull ma rat quddiemha! Wara li kienet imliet żaqqha mhux ħażin, bdiet tibża' u fid-daqqa u l-ħin rat persuna stramba riesqa lejha. Kif qamet tiġri qisha sajjetta, imma... waqt li kienet qed tiġri din id-darba bdiet titlob biex tmur id-dar u... bumm! Sabet ruħha ġos-sodda. Hi kienet maħsuda u ma kinitx taf jekk kinitx ħolmot jew le. Imma mill-ewwel indunat għax kellha tebgħa taċ-ċikkulata fuq il-flokk. Ajma ħej! Kieku tkun taf ommha kemm tgħajjat magħha, għax taħseb li marret tieħu ċ-ċikkulata bil-moħbi!

L-għada qaltli x'kien ġara u biex nemminha kienet ġabet naqra ċikkulata speċjali. Jien bqajt b'ħalqi miftuħ għax ma stajtx nemmen lil għajnejja! 

Nicole Attard (Form 1.1)

----------

Jum fost l-oħrajn, f'ġurnata tipika tar-rebbiegħa, Toninu kien miexi fl-għalqa ta' missieru, kmieni filgħodu. Kien qed jaħseb bejnu u bejn ruħu kemm għandna ambjent maħmuġ. Toninu kien tifel li jħobb in-natura u l-ambjent. 

Kif kien miexi, iddeċieda li jieħu siegħa mistrieħ taħt siġra tal-ħarrub. F'radda ta' salib marret għajnu bih u sab ruħu f'dinja oħra. Madwaru ra nies fl-għelieqi jaqilgħu l-uċuħ tar-raba' u jiżirgħu l-ħaxix. Ra tfal jilagħbu. Beda miexi lejhom u kif kien miexi, ħass il-pulmun jifetaħlu. Kif wasal ħdejhom staqsa lil tifel minnhom fejn kien qiegħed. It-tifel l-ieħor qallu li kien qiegħed fid-dinja tar-rebbiegħa. Qallu li f'din id-dinja jkun hemm il-fjuri s-sena kollha, siġar ħodor u għasafar għax ir-rebbiegħa s-sena kollha. Qallu li min jiekol il-laħam jew joqtol l-annimali jidħol il-ħabs. 

It-tifel l-ieħor li kien jismu Ġanni qallu li din id-dinja kienet ħafna iżjed differenti mill-oħra u li kellha regoli differenti. Dak il-ħin għaddiet karozza u Toninu baqa' skantat għax il-karozza la għamlet irwejjaħ ta' petrol, la duħħan u lanqas storbju. Hawn skopra li l-karozzi kollha jaħdmu bl-ilma u għalhekk l-arja dejjem nadifa! Min ma riedx juża l-karozzi, kien juża r-rota u b'hekk jagħmel ftit eżerċizzju fiżiku kif mitlub mir-regoli ta' dik id-dinja. Toninu ħassu fis-seba' sema għax għalih din kienet dinja tal-ħolm, tal-ġenn, fejn kollox huwa sabiħ u nadif kif iħobb hu. Anki n-nies kbar fl-età kienu jidhru żgħar għax b'saħħithom. 

Toninu beda jixtieq li kien joqgħod f'din id-dinja imma kif għalaq għajnejh għal sekonda reġa' sab ruħu fl-għalqa ta' missieru. Toninu nduna li x-xorti mhix ta' kulħadd l-istess għax min mejjet għal qatra u min mejjet fis-sakra. 

Nicole Sciberras Bray (Form 1.2)

----------

"Ser iddumu tiġġieldu?" qalet in-nanna. "Morru aqbdu xi ktieb mill-kamra ta' fuq." Jien u Beppe, żewġ kuġini, konna għand in-nanna. Kienet ġurnata kiesħa fil-bidu ta' Jannar, fil-vaganzi tal-Milied. Hekk kif tlajna fuq fl-istudju tan-nannu, ħarisna lejn xulxin b'diżappunt għax konna nafu li din kienet ser tkun ġurnata twila. 

Bdejna noħorġu l-kotba wieħed wieħed mill-ogħla xkaffa tal-kamra, bit-tama li nsibu xi ktieb interessanti. Lanqas f'mitt sena ma konna noħolmu bl-avventura li kienet qed tistenniena! Fuq wara tal-ixkaffa rajna naqra dawl u kif ħarisna iktar fil-viċin, skoprejna li kienet daħla għal post li kien jagħti għal fetħa kbira!

Aħna għaddejna kif stajna minn ġod-daħla u sibna ruħna f'post futuristiku fejn il-karozzi kienu jtiru bla ħoss ta' xejn. Ma kien hemm l-ebda tpespis ta' għasafar u s-sema kellu lewn ħamrani skur li ma tantx kien rilassanti meta tħares lejh. In-nies kienu mixjin b'għamad quddiem għajnejhom donnhom jitkellmu waħedhom u b'ebda sens ta' armonija fuq l-uċuħ tat-tfal li kienu mehdijin jgħafsu buttuni fuq speċi ta' arloġġi kbar, imdawrin ma' jdejhom. Indunajna li morna tliet sekli 'l quddiem u konna fis-sena 2314! Aħna għamilna xi sagħtejn biex nosservaw lin-nies u l-ambjent ta' dak iż-żmien. Aħna malajr iddeċidejna li mmorru lura minn fejn ġejna għax id-dinja tagħna, bis-sabiħ u l-ikrah tagħha, kienet ferm aħjar minn din id-dinja futuristika!

Kif wasalna d-dar, ħadna nifs 'il ġewwa u poġġejna l-kotba f'posthom lura fuq l-ixkaffa fejn kienu. Jien u Beppe qbilna li ma ngħidu lil ħadd fuq din is-sejba tagħha, imma fil-fond ta' qalbna tgħallimna li m'hemm xejn isbaħ mir-relazzjoni ta' bejn l-umani u mhux mat-teknoloġija ġdida li ttellef mill-ħbiberiji. 

Hannah Polidano (Form 1.3)

Komponiment dwari.

Jisimni Anthea Borg u għandi għaxar snin. Twelidt fit-tlettax ta' Diċembru, tal-2003 u nattendi l-iskola sekondarja ta' Santa Dorotea f'Ħaż-Żebbuġ. Fil-familja tiegħi ninsabu erbgħa, ommi Romina, missieri Lawrence u ħija Aidan u noqogħdu l-Mellieħa. 

Jien ma tantx jien tifla twila, għandi xagħri qastni u ftit imġiegħed u għandi għajnejja żoroq. Jien tifla ftit nervuża iżda mbagħad malajr jgħaddili u nħoss li jiena xi ftit qalbi tajba. La nikber nixtieq insir tabiba għax inħoss li b'hekk inkun nista' ngħin lill-batut. 

Il-ġurnata tiegħi tibda fis-sitta ta' filgħodu. Inqum nipprepara għall-iskola u wara li nieħu l-kolazzjon noħroġ nistenna l-vann. Għal xi s-sagħtejn nasal lura d-dar wara ġurnata skola, niekol xi ħaġa ħafifa u nibda nagħmel xi xogħol tad-dar. Matul il-ġimgħa jkolli wkoll xi lezzjonijiet taż-żfin, tad-drama u mmur ukoll id-duttrina. Ħajti hi ftit impenjattiva imma xorta ma nibdilha ma' xejn. 

Il-passatempi tiegħi huma l-għawm, il-qari u nħobb ħafna l-annimali. Naħseb illi issa sirtu tafuni ftit aktar mill-qrid permezz ta' dan il-komponiment qasir. 

Anthea Borg (Form 1.1) 

----------

Jiena jisimna Hanna Vassallo Grant u għandi għaxar snin iżda dalwaqt nagħlaq ħdax-il sena għax jiena twelidt fis-sittax ta' Novembru. Jiena rqiqa u ma tantx jiena twila. Għandi għajnejja kannella u xagħri twil u lixx. Jiena ftit mistħija iżda fl-istess ħin għandi karattru ferrieħi u nħobb niċċajta, speċjalment mal-ħbieb tiegħi. Il-familja tiegħi hi magħmula minn erba' persuni; ommi, missieri, oħti ikbar minnu u jien.

Il-passatempi tiegħi huma l-qari, l-għawm u l-kant. Fil-ħin liberu tiegħi nħobb ukoll nilgħab bil-kompjuter u nara t-televiżjoni. L-ikel favorit tiegħi huwa l-għaġin biz-zalza tal-fenek, tgħidx kemm nieklu bil-qalb meta ommi ssajjaruli, veru jinżilli għasel! Il-kuluri favoriti tiegħi huma r-roża u l-ikħal ċar. Jiena nitwerwer mid-dlam u nibża' ħafna wkoll mill-għasafar. 

Jiena mmur l-iskola ta' Santa Dorotea f'Ħaż-Żebbuġ. Din is-sena għandi għalliema għal kull suġġett u qed nieħu ħafna interess biex nitgħallem affarijiet ġodda! Minn meta kont żgħira kont inħobb nisma' u nitgħallem fuq Ġesù u fuq l-istejjer tal-Bibbja, għalhekk la nikber nixtieq li nsir għalliema tar-Reliġjon, iżda għalissa jeħtieġ li nkompli nistudja biex dak li nixtieq iseħħ!

Hanna Vassallo Grant (Form 1.2) 

----------

Jien jisimni Michaela u jiena tfajla ta' ħdax-il sena. Jien twelidt fit-tmienja u għoxrin ta' Lulju fl-Ingilterra. M'hemmx iktar tfal fil-familja tiegħi, allura jien l-unika tifla. Ommi hija għalliema u missieri huwa psikjatra. Membru ieħor żgħir tal-familja huwa l-fenek li jismu 'Nibbles.' Dan il-fenek inħobbu daqs id-dawl t'għajnejja. Ħaġa li qatt ma stennejt hija li ma jħobbx iz-zunnarija!

Il-familja u l-ħbieb kollha jgħidu li jien persuna verament kreattiva u għalhekk jien għandi ħafna passatempi differenti. Dawn il-passatempi huma ħafna u jikkonsistu minn ħafna tipi differenti ta' żfin bħall-'ballet', 'jazz', 'character', 'hip-hop' u 'tap.' Jiena mmur il-kant ukoll u anki d-drama mal-ħabiba tal-qalb. Xi ħaġa li nsib interessanti hija l-'iscouts' u minħabba f'hekk jiena dħalt mal-'STJ Scout Group.'

Jiena persuna li nħobb inżur u nara postijiet ġodda barra minn Malta. Żort ħafna postijiet, fosthom Pariġi, Nizza, Toscana u anki Londra. L-ikel favorit tiegħi huwa l-ftira bil-kunserva, iż-żejt, il-kappar, iż-żebbuġ, it-tonn u bit-tadam imqadded ukoll!

Michaela Giorgio (Form 1.3) 

Is-Serqa - Rakkont fil-Preżent.

Illum is-Sibt, għadna kif xtrajna mis-supermarkit "Arkadia" u bi ħsiebna mmorru passiġġata max-xatt tal-baħar. Naqsmu għan-naħa l-oħra tat-triq u nsibu ruħna quddiem l-istabbiliment ta' "Diamonds International."

Ħabta u sabta, vann griż jieqaf quddiemna. Erbat irġiel, armati, libsin l-iswed u mgħammda, jaqbżu 'l-barra mill-vann. Tlieta minnjom jidħlu sparati għal ġol-istabbiliment. L-ieħor li jilmaħna, jaqbadna u b'pistola ppuntata għal wiċċna, jgħidilna biex nidħlu miegħu. Imsarni jinżlu f'saqajja. 

Fil-ħanut hemm żewġ assistenti li jidhru mwerwrin. Tnejn mill-ħallelin qegħdin jgħajtu mal-assistenta biex tagħtihom iċ-ċwievet għall-vetrini mimlijin djamanti. Għall-ewwel din ma tridx tkun taf u wieħed mill-ħallelin jagħtiha daqqa ta' ħarta fuq wiċċha. Sadanittant l-assistent l-ieħor li huwa raġel, jaqbeż qabża għal fuq il-ħalliel li weġġa' lill-mara, iżda wieħed mill-ħallelin l-oħra, ikun pront biex jagħtih daqqa ta' pistola fuq nagħsu. L-assistent jintilef minn sensih. Il-mara b'id waħda tirtogħod, tnewlilhom iċ-ċwievet u bl-oħra naraha tagħfas xi buttuna ħamra. Inħares madwari u nispera li ħadd ma nduna li għamlet hekk. Inħossni ftit aħjar li hemm xaqq ta' tama li ser noħorġu minn dan il-ħmar il-lejl!

F'radda ta' salib ibattlu żewġ vetrini sħaħ mimlijin djamanti u jpoġġuhom ġo borża sewda. Hekk kif jaslu għat-tielet waħda, jinstemgħu ħafna sireni jdoqqu. L-istabbiliment huwa mdawwar bil-karozzi tal-pulizija! Fil-pront jinstema' l-leħen tas-surġent li qed jordnalhom biex iċedu l-armi u joħorġu barra b'idejhom 'il fuq. Wieħed mill-ħallelin jipprova jaħrab bid-djamanti u jaqbeż għal ġol-vann, iżda l-pulizija huma pronti u jisparaw fuq ir-roti tal-vann li jkollu jieqaf ħesrem.

Il-pulizija jarrestaw lill-erba' ħallelin li kienu ser jaħarbu b'xi miljun ewro ta' djamanti! X'avventura tal-biża' kienet din! Nirringrazzja lil Alla li kollox spiċċa b'wiċċ il-ġid. Nispera li qatt ma nerġa' ninqabad f'sitwazzjoni bħal din! 

Amber Pillow (Form 2.1) 

-----------

Illum is-Sibt filgħodu. Għadha kif telgħet ix-xemx. Bakkart għax għal xi raġuni jew oħra ma nistax norqod. Stenbaħt xi għaxar darbiet dal-lejl. Qalbi teħbirni li ser tiġri xi ħaġa stramba. Tassew stramba. 

Normalment kif inqum nixgħel il-kittla, nagħmel belgħa kafè, iżda llum m'għandix aptit. Xi dwejjaq hawn! Naħseb li l-aħjar ħaġa li nagħmel hi li noħroġ nagħmel passejn. Bħalissa għaddejja minn fejn ħanut tal-ġojjellerija. Bilħaqq 'il ommi għadni ma xtrajtilha xejn għal għeluq sninha. La qiegħda hawn aħjar nara x'għandu. Dak il-pendent ikun jixirqilha lil ommi. Hawnhekk anki prezzu sabiħ. Dal-ħoss x'inhu? Dak... ħalliel! Aħjar immur nistaħba u nċempel lill-pulizija qabel ma jkun tard wisq. Nispera li ma jismagħnix. Il-pulizija għandhom jiġu mill-aktar fis possibbli. Dak ħiereġ. X'ser nagħmel? Mhux sew jgħaddiha lixxa. Imma issa ilni ftit li ċempiltilhom. Nispera li ma weħlux fit-traffiku. 

Il-ħalliel jidher li għandu ħafna oġġetti ta' preġju u valur. Naf x'nagħmel, għandi idea. Nagħtih gambetta! Fil-pront ġew il-pulizija. Jien ilħaqt kxiftlu l-maskra u ħadtlu ritratt. Il-pulizija baqgħu b'ħalqhom miftuħ u wara tgħidx kemm irringrazzjawni. Il-ħalliel prova jiċħad iżda mir-ritratt li ħadtlu ma tantx seta'. Issa qed jinfurmaw lil sid il-ħanut. Dan ġej b'mod immedjat. Ma tantx bdieha sew il-ġurnata, miskin! Sid il-ħanut wasal issa. Tgħidx kemm qed ifaħħarni għall-kuraġġ li wrejt. Hu qiegħed joffrili xi ħaġa li rrid b'xejn. Jien għażilt il-pendent. 

L-aqwa li spiċċa kollox b'wiċċ il-ġid. Għadu kif ċempilli s-surġent u qed jispjegali kif il-ħalliel seraq madwar elfejn ewro. Ħa jkolli mmur għax irrid intihulha u... żomm waħda! Dik mhux jien fuq l-aħbarijiet?!

Natalia Mangion (Form 2.2) 

----------

Ta' kull filgħodu nħobb nisma' l-quddiesa tas-sitta u nofs. Wasalna ftit tard, allura bqajna fuq wara biex ma ntellfux lin-nies ta' madwarna. Innotajt li kien wasal iż-żmien biex idaħħlu l-affarijiet tal-festa lura fil-maħżen. Ftit qabel l-omelija, nara raġel li jidher la s-sagristan u lanqas wieħed minn dawk li jgħinuh. 

Għandu kaxxa mdaqqsa tal-injam, biċċa tat-tfarfir u xkupa. Qiegħda narah ipoġġi d-deheb ta' fuq il-Madonna fil-kaxxa l-kbira li għandu. Stramba li qiegħed waħdu għax is-soltu dejjem ikun hemm tnejn jew aktar. Jiġbor il-kaxxa u beda miexi lejn il-konfessjonarju. Qed narah ħiereġ mingħajr il-kaxxa u miexi lejn il-bieb li jagħti għall-kampnar u baqa' dieħel. Nitlaq minn ħdejn ommi dritt għal warajh. Niftaħ il-bieb li hu għalaq u bla ma nagħmel storbju nitla' l-ewwel tarġiet tal-garigor. Fil-pront nisimgħu jitkellem fuq it-telefown ma' xi ħaddieħor. "Il-bieb tal-kampnar miftuħ u ħa ninżel minn mal-'iscaffolding' li hemm mal-faċċata tal-knisja għar-restawr. Ninżel fil-ħdax ta' billejl. Stennewni isfel." 

Kif nisma' hekk, indur u nitlaq mill-garigor dritt għal ħdejn ommi biex ngħidilha x'qiegħed jiġri. Minnufih spjegajtilha b'kollox li kont għadni kif smajt. F'ħakka t'għajn, ġrejna 'l barra mill-knisja u bqajna sejrin dritt għall-għassa. Għidt kollox lill-ispettur li kien xiħ u twil. Dan talabni biex immur magħhom billejl ħalli nikkonferma li l-persuna tkun l-istess waħda - dejjem protetta mill-pulizija - ovvjament! Kif dalam u saru l-għaxra, bdejna nsuqu sal-knisja, ma' numru ta' karozzi oħrajn. Imxejna sal-'iscaffolding.' Fil-ħdax rajnieh jinżel u għidt 'l-ispettur. Stennewh jinżel u wara ftit irrealizza li hemm il-pulizija. 

Cloe Bonello (Form 2.3) 

Achievement Day 2014 - Il-Ħin

L-ewwel nett nixtieq ngħid prosit kbira lil dawk kollha li ħadu sehem illum waqt l-'Achievement Day' il-għaliex kollha kemm intom urejtu kemm ħdimtu matul din is-sena biex tesebixxu xogħolkom li bla dubju ta' xejn għoġob lill-ġenituri tagħkom. 

Nixtieq inħabbar ir-rebbieħa tal-proġett 'Il-Bomblu taż-Żmien' li fiha ħadu sehem bosta studenti tal-ewwel sena. Dawn huma:

Fl-ewwel post: Shirley Calleja

It-tieni post: Anthea Camilleri, Emma Bondin u Cherise Ann Debono

It-tielet post: Kayleigh Portelli

Premju għall-kreattività: Maya Briffa

Prosit kbira tmur ukoll lill-istudenti tat-tieni sena li ħadu ħafna xogħol biex ħolqu ċarts oriġinali bl-idjomi Maltin.

Komponiment argumentattiv 1

L-iskola, filgħodu jew filgħaxija?

Jiena, personalment nippreferi li l-iskola tkun filgħodu iżda ma nkunx nixtieqha fit-tmienja neqsin ħamsa, għax tibda kmieni wisq. Il-ħin ideali jkun fit-tmienja u nofs. 

Meta l-iskola tkun filgħodu, ikun aħjar għax jekk tkun trid tmur iċ-ċinema jew toħroġ tiekol mal-ħbieb, ikun isbaħ jekk tmur filgħaxija. Mill-banda l-oħra, jekk l-iskola tkun filgħaxija, ix-xogħol għad-dar inkunu nistgħu nagħmluh meta nqumu u moħħna jkun għadu frisk. Tajjeb ukoll għax ma jkunx hemm għalfejn inqumu kmieni u meta tkun trid tistudja, tistudja filgħodu meta tkun għadek ġejja minn raqda twila. 

Ħafna studenti jippreferu l-iskola filgħaxija ħalli ma jkunux nofshom reqdin waqt l-ewwel lezzjoni u oħrajn jippreferuha filgħodu ħalli jeħilsuha. Xi studenti jippreferu li nofs il-ġranet tal-ġimgħa jkunu skola filgħodu u n-nofs l-ieħor ikunu filgħaxija. 

Issa kif qiegħda nikteb dan il-komponiment, qiegħda ninduna li iktar tolqotni l-idea li nofs il-ġranet ikunu filgħodu u n-nofs l-ieħor ikunu filgħaxija, għax pereżempju; it-Tnejn u t-Tlieta jista' jkollna l-iskola filgħodu, u l-Ħamis u l-Ġimgħa jkollna l-iskola filgħaxija. B'hekk ikollna taħlita u mhux dejjem l-istess.

Kulħadd għandu opinjoni differenti iżda fl-aħħar mill-aħħar, mhux l-istudenti jagħżlu l-ġranet u fiex ħin tkun l-iskola. Fl-aħħar mill-aħħar l-iskejjel ta' Malta filgħodu jkunu l-lezzjonijiet.

Valentina Borg (Form 2.1)

----------

L-internet, ħela ta' ħin?

Jekk tuża l-internet bilgħaqal u għal skopijiet ta' bżonn, ma naħsibx li dan ikun ħela ta' ħin. Bħala internet jiena nużah ħafna u ġieli jkolli xi argument ma' ommi  fuq din il-ħaġa. 

L-internet nużah għal xogħol tad-dar, nużah biex inniżżel xi logħob minn fuqu, nużah biex nitkellem fuq affarijiet li jkolli bżonn ma' sħabi, nużah biex nixtri xi affarijiet, insomma nużah għal ħafna affarijiet tal-bżonn u tajbin. Imbagħad narah ħela ta' ħin avolja nużah meta nkun qed nilgħab xi logħba minn fuqu jew noqgħod indoqq xi diski. Hawn min jużah għal skopijiet ħżiena u dak żgur li hu ħela ta' ħin. 

Jiena naħseb li mhux kulħadd jaħsibha l-istess, min jgħid li huwa ħela ta' ħin u min jgħid li huwa tal-bżonn. Min jgħid li mingħajru ma jgħaddix u min jgħid li m'għandux xi jridu. Jien kull opinjoni nirrispetta għaliex kulħadd jgħid dak li jħoss hu.

Insomma, kif ġiet id-dinja llum jiena nibqa' ngħid li mhuwiex ħela ta' ħin għaliex illum qed nagħmlu kollox bih; nixtru, inħallsu, naħdmu minn fuqu u ħafna oħrajn. Ma naħsibx li huwa ħela ta' ħin għax ħafna anzjani qegħdin imorru jitgħallmuh, kulħadd irid jitkellem mat-tfal li joqogħdu barra minn Malta u min irid jgħin lit-tfal għax jitgħallmuh l-iskola.

Ħela ta' ħin meta fuq il-bank tal-iskola dieħel l-internet biex nużawh waqt il-lezzjonijiet? Qed jitgħallmu jagħmlu l-lezzjonijiet minn fuqu biex niffrankaw il-ħin. Il-ġenituri tiegħi igergru miegħi meta nużah għal xi skop ta' rilassament għaliex huma jaħsbu li l-internet qiegħed f'każ ta' bżonn u mhux biex ninħela fuqu. 

Għalhekk bdejt nitgħallem biex nibda nużah għal xi xogħol li jkolli bżonn minn fuqu, xogħol ta' bżonn u mhux naħli l-ħin ninħela mal-internet għalxejn. 

Kimberly Bugeja (Form 2.2)

----------

It-televixin, ġid jew ħsara?

Ħafna nies jistaqsu l-mistoqsija jekk it-televixin jagħmilx il-ġid jew il-ħsara? It-televixin għandu kemm-il vantaġġi u l-iżvantaġġi tiegħu.

Ftit mill-vantaġġi tat-televixin huma li jagħtu għajnuna kbira biex titgħallem il-lingwi. Ħafna drabi t-tfal Maltin ikunu jafu kif jitkellmu bit-Taljan minn età żgħira għax jaraw programmi bit-Taljan. Fuq it-televixin tista' tara l-aħbarijiet u r-rapporti tat-temp biex iżommuna informati b'x'inhu jiġri madwarna. Ir-rapport tat-temp huwa importanti ħafna għas-sajjiena jew nies b'xogħlijiet li jinvolvu t-temp. L-iktar raġuni li n-nies jieħdu gost jaraw it-televixin hija biex tirrilassa wara ġurnata xogħol. Il-programmi li jiġbru l-flus għall-morda jew għall-foqra huma tajbin ħafna għax kull ma trid tagħmel huwa li ċċempel in-numru li jagħtuk. 

Hemm ukoll l-iżvantaġġi tat-televixin bħall-programmi mhux xierqa jew tal-biża'. L-iktar ħaġa ħażina li jagħmlu n-nies hija li jaħlu kull ħin u kull mument quddiem it-televixin minflok jistudjaw, jaqraw jew jagħmlu xi tip ta' xogħol. Min iqatta' ħafna ħin jara t-televixin, tibda tuġgħu rasu jew anki għajnejh. Jekk jibdew jaraw it-televixin, ikun hemm nuqqas ta' moviment, in-nies jeħxienu u bil-ħxuna jiġi l-mard.

Dawn huma biss ftit mill-vantaġġi u l-iżvantaġġi tat-televixin. Wara kollox, it-televixin bħal kull ħaġa oħra tajjeb, skont kif tużah.

Krysta Falzon (Form 2.3)

Rapport

Jitressaq il-Qorti s-Suspettat tat-Tislib tal-Qtates fil-Mosta.

Wara ħdax-il każ ta' moħqrija tal-qtates, jitressaq suspettat il-qorti. 

L-20 ta' Marzu, 2012

Bernardette Vassallo. 

Għall-ħabta tas-sitta u nofs tal-bieraħ filgħaxija, tressaq il-qorti Nicholas Grech ta' sebgħa u tletin sena, raġel mill-Mosta akkużat bit-tislib tal-qtates fil-Mosta. Grech wieġeb mhux ħati, iżda nżamm arrestat fl-isptar Monte Carmeli.

Fil-qorti nqraw id-dettalji tal-ħdax-il każ li fihom annimali mejta nstabu msallba. Il-pulizija ppreżentat fil-qorti ħmistax-il muftieħ. Bihom kellu aċċess għal diversi kappelli u knejjes. 

Hekk kif kien dieħel il-qorti bil-karozza tal-pulizija, xi persuni qali xi kliem mhux xieraq kontra l-akkużat. Il-pulizija qalet li kienet ilha erbatax-il xahar tinvestiga u tissuspetta lir-raġel. Grech qed jiġi magħruf bħala l-"qattiel tal-annimali."

----------

Ġrajja mhux tas-soltu fl-ajruport il-ġdid ta' Londra.

L-aħbar dwar żewġ għasafar li jisparaw lin-nies bil-'water guns' u ġiraffa tilgħaq it-twieqi.

L-20 ta' Marzu, 2014

Katrina Portelli.

Aktar informazzjoni ħarġet il-bieraħ dwar l-ajruport il-ġdid li fetaħ f'Londra. It-turisti ħadu qatgħa kbira meta ġara xi ħaġa li ħadd ma kien qiegħed jistenna. Waqt li kulħadd kien qiegħed jieħu l-bagalja tiegħu, daħlu żewġ għasafar jisparaw lin-nies bil-'water guns' u daħlet ġiraffa tilgħaq it-twieqi. Intervistajna lil Hannah Store, turista, fuq din l-istorja.

Store qaltilna, "It-twieqi kienu nodfa ħafna, ma kellux bżonn inaddafhom. Waqt li kien qiegħed inaddaf it-twieqi, daħal żiemel jiġri u beda jkanta! It-tfal tiegħi baqgħu iċċassati lejn dawn l-annimali. It-turisti kienu qegħdin jidħku u jibżgħu fl-istess ħin. It-tfal poġġew mal-art u baqgħu jistagħbu." Kellimna lill-ajruport dwar dan li seħħ fl-ewwel t'April u qalulna li din kienet ippjanata bħala ċajta tal-ewwel t'April. 

----------

Kelb attakka mara.

Kelb attakka mara ta' erbgħa u tletin sena fit-tmienja ta' filgħodu.

L-14 ta' Marzu, 2014

Kylie Grech.

Mara ta' erbgħa u tletin sena tiġi attakkata mill-kelb li kien fit-triq ta' Pinu, f'Ħal Għaxaq. 

Kienu t-tmienja ta' filgħodu meta mara, Carmela Gauci, ġiet attakkata minn kelb goff. Il-mara kienet ħierġa mid-dar u kienet miexja lejn ħanut, daħlet ġol-ħanut u rat kelb kbir jistennieha barra l-bieb. Hekk kif ħarġet mill-bieb, il-kelb qabeż fuqha bis-saħħa u gidimha f'saqajha. Din il-mara telqet tiġri u l-kelb beda jiġri warajha biex jaqbadha. Il-mara kienet iffortunata għax il-kelb kien intlaqgħat mill-karozza u miet. 

Wara dik it-traġedja, ġiet l-ambulanza u ħaduha l-isptar. Fortunatament il-mara ma tinsabx fil-periklu tal-mewt. 

Deskrizzjoni ta' post.

Darba waħda, mort f'post mill-isbaħ mimli bin-natura. Dan il-post kien kbir ħafna u kien fih pjanti ta' kull tip, annimali żgħar u kbar, mimlijin kuluri u kull tip ta' siġra. Dan kellu temp xemxi li qatt ma tara sħaba waħda. Dan il-post semmejtu 'Nixxiegħa' għax kellu nixxiegħa sabiħa fin-nofs.

Dan kien post tropikali b'ħafna annimali fosthom ħut tropikali b'ħafna kuluri bħall-aħmar u l-griż. Iċ-ċinji sbieħ u kienu bojod karti. Il-fjuri kienu mill-isbaħ b'kull tip ta' kulur. Kien hemm ukoll qawsalla sabiħa fin-nofs tal-post. 

Kien hemm riħa ta' fjuri ta' filgħodu, tal-arja pura u tal-ħaxix niedi ma' kullimkien. Meta kont hemm, f'dan il-post ħassejtni ferħana ħafna u kont inħossni rrilassata ħafna bis-sbuħija tan-natura ta' madwari. Stajt nisma' wkoll it-tpespis tal-għasafar ħelwin minn fuq is-siġar għoli li kien hemm. Kien hemm atmosfera tal-ferħ, sbuħija u tan-natura. 

Dan il-post ma nqabblu ma' xejn għax m'hemmx post isbaħ minn dan. F'daqqa waħda ħassejtni imdejqa ħafna għax bdejt nisma' d-daqq tal-arloġġ biex iqajjimni għall-iskola. Kemm nixtieq li għadni f'dak il-post mill-isbaħ!

Sarah Attard (Form 1.3) 

----------

F'dan il-post issib ħafna ħajja. Tħossok irrilassata u mingħajr bżonn ta' mezzi elettroniċi, għax f'dan il-post tkun qisek fis-sħab jew fis-seba' sema. Hawn ma tarax karozzi, ajruplani jew magni, imma siġar, pjanti, annimali ta' kull tip u ambjent sabiħ u nadif. 

Jien qiegħda nħares lejn għadira kbira b'ħafna ċinji sbieħ u eleganti. Fl-ilma tara ħut ta' kull tip u kulur, waħda ikbar minn oħra. Hawnhekk ġġib ktieb miegħek u taqrah bil-kwiet jew inkella tirrilassa u tara s-sbuħija t'ambjent madwarek. 

F'dan il-post tant sabiħ tista' xxomm ir-riħa tal-fjuri sbieħ, kbar u żgħar. Il-fjuri li jikbru f'dan il-post, b'mod speċjali huma l-ġilju tal-ilma. Ħafna drabi tara xi qawsalla sabiħa. Hemm ukoll kaskata hawn, ma tantx hi għolja imma sabiħa immens kif inhi. 

L-għasafar ipespsu u jittajru dejjem hija xi ħaġa ħelwa li tara jew tisma'. Is-siġar huma mimlijin weraq sbieħ u ma nsemmix il-fjuri sbieħ, li jagħmlu riħa tfuħ ħafna. Imma l-isbaħ żminijiet huma r-rebbiegħa u l-ħarifa, għax fir-rebbiegħa ċ-ċinji jkollhom iż-żgħar. Fil-ħarifa l-weraq tas-siġar ikunu kollha kuluri bħall-aħmar, isfar, oranġjo u xi drabi ftit vjola. 

Aimee Sciberras (Form 1.1)

----------

Fl-istampa li qed nara, nimmaġina li hemm il-kampanja sabiħa ħafna. Dan ir-ritratt żgur li ġie meħud fi żmien ir-rebbiegħa, allura iktar u iktar ikun sabiħ iktar mis-soltu. Hemm ukoll atmosfera sabiħa u naturali ħafna. 

B'kollox hemm tlettax-il fjura. Hemm tlieta minnhom li għandhom petali bojod imma fin-nofs hemm ir-roża ċar. Sitta minnhom ħomor bl-aħdar fil-ġenb tal-petali. Hemm ukoll erba' fjuriet bojod silġ. Hemm weraq kannella wkoll, imma l-kannella mhux normali imma isbaħ minn tas-soltu. Hemm ukoll weraq aħdar. 

'Il-bogħod bil-kemm tidher, hemm kaskata bit-taraġ u ħdejha hemm is-siġriet li huma twal ħafna, bl-ilma abjad silġ taħthom. Il-kaskata hemm il-pjanti fuqha. Quddiem il-kaskata hemm qawsalla, kbira u sabiħa. Jekk tħares ġol-ilma sew issib żewġ ħutiet li qegħdin iduru fit-tond. Il-kulur tal-ħut huwa abjad imma rasu oranġjo. Fejn il-kaskata hemm żewġ papri bojod. 

Ir-riħa li tinxtamm f'dan il-post hi inkredibbli. Kieku noħodha kullimkien miegħi. Meta nxomm dik ir-riħa nkun qed inxomm il-fjuri, ir-riħa tas-siġar u tal-ilma nadif. 

Kylie Vella (Form 1.2)

Komponiment deskrittiv dwar persuna.

Illum jiena ser nikteb dwar xi ħadd fil-klassi tiegħi. Din il-persuna partikolari hija tassew interessanti!

Din it-tifla hija daqsxejn twila. Xagħarha kważi iswed u għajnejha kannella u ħodor. Tħobb tagħmel xagħarha toppu. Din kienet tgħix l-Ingilterra u għandha ġilda ċara. Għandha ħdax-il sena, bħali, u ħa tagħlaq tnax-il sena f'April. Xi kultant, tħobb iċċaqlaq idejha filwaqt li tkun qed titkellem u verament tħobb tiċċaqlaq fil-lezzjonijiet tal-P.E. Hija tassew irqiqa!

Din hija tifla li hija kapaċi ddawwal il-ġurnata tiegħek! Hija ġentili ħelwa, qalbha tajba u taf kif għandha ddaħħak lil kulħadd. Tant hija ferriħija dit-tifla li kważi qatt ma taraha mdejqa. Din tifla intelliġenti ħafna, u bħali temmen li anki jekk tkun ġibt marka ħażina f'xi ħaġa, jekk ippruvajt, daqslikieku mort tajjeb ħafna. Hija tassew tixbaħni għax aħna nħobbu u nemmnu fl-istess affarijiet. Hija l-akbar ħabiba tiegħi. Tħobb l-annimali, it-tpinġija, il-kant u kif ukoll il-mużika. Għandha ħafna annimali d-dar, minnhom nista' nsemmi Jayjay l-amorin, Poppu u Johnny l-hamsters u Lily l-fekruna tal-ilma. Għandha oħtha u ħuha. Oħtha jisimha Angela u ħuha jismu Max. 

Naħseb li għandek biżżejjed informazzjoni biex ikollok idea għal min qed nirreferi. Taf min hi din? Din hija Nicola Warr!

Maya Mallia (Form 1.2)

----------

Ċensa, mara ta' tnejn u tmenin sena li toqgħod ħdejja. Tgħix flimkien mar-raġel tagħha, tgħix ġo dar antika. Għandhom tifel u mhux miżżewweġ. 

Wiċċha qisu rħama għax ma tarahiex tidħaq, minn banda oħra wiċċha mimli bil-ponot, b'farrett fuq xofftejha. Xagħarha bajdani fil-griż u magħqud. Għajnejha suwed u jleqqu, qishom stilel f'sema sewda. Hija qasira u niexfa għuda. Rari toħroġ, iżda meta toħroġ issaqqi l-pjanti, darba f'ġimgħa, in-nies tar-raħal jibbumbardjawha bil-mistoqsijiet.

Jaħsbu li hi misterjuża u veru! Ma tgħidlekx bonġu jew ċaw! Fl-opinjoni tiegħi naħseb li tħossha waħedha, avolja għandha raġel tagħha. Tħossha mitluqa għax it-tifel tagħha, ilu ma jżurha xi sena. Inħoss li għandha bżonn titħallat iktar fis-soċjetà.

Ma tantx nista' niddeskrivi l-karattru tagħha, għax ma titkellimx man-nies, iżda xi drabi tismagħha titkellem waħedha. Tkun trid tgħin lin-nies iżda qisu xi ħaġa tkun qed iżommha lura. 

Wiċċha qisu qed jgħid xi esperjenzi li għaddiet minnhom hi. Tħobb ħafna l-ornitoloġija. Għandha passatemp stramb, iġġemma' l-kaxxi kbar, żgħar, insomma, ta' kull tip. Ħadd ma jaf x'fihom dawn il-kaxxi, min jgħid li fihom xi ritratti, min ħwejjeġ u min jgħid li f'dawn il-kaxxi hemm affarijiet li kienet tgħożż meta kienet żgħira. 

Il-familja tagħha mhi xejn bħalha, il-familja tagħha hija leali, ir-raġel tagħha affermattiv u pożittiv ħafna. Ma tistax tgħidlu le għax jgħidlek iva! Qisu babbu, il-ħin kollu jdaħħak. It-tifel meta kien adoloxxenti, kien jgħid li jrid isir qassis u hekk ġara. In-nies jgħajtulu 'Jobni'. Mentri Ċensa, hija oġġettiva, tara kollox iswed, iżda huwa importanti li nitrattaw lil kulħadd b'mod ugwali!

Janice Baldacchino (Form 1.3)

----------

Bertu huwa raġel anzjan li għandu madwar sebgħin sena u jgħix fit-triq tagħna. Huwa twil u rqiq qisu s-seba' snin tal-għaks. Għalkemm imdaħħal fiż-żmien, għandu xagħru ffullat, jitfgħu laġemba u l-kulur tiegħu huwa griż b'ħafna abjad. Ta' min jgħid li Bertu, għalkemm huwa raġel anzjan, huwa attiv ħafna u ma jaqta' qalbu qatt.

Xi ftit xhur ilu, Bertu kellu jaqla' snienu kollha u tgħidx kemm ħadha bi kbira. Infatti, għamel xi ftit ġranet ma jidhirx barra għax beda jistħi. Ma damx biex għamel dawk foloz. Nista' ngħidilkom li fit-triq kulħadd kien jaf bihom għax tgħidx kemm kien ferħan li kellu lura s-snien li tilef. Kull darba li jara lil xi ħadd jirrakkontalu xi ġralu, kemm ġewh flus u kemm dam biex dehra jiekol bihom. 

Bertu mwieled Għawdex u għalkemm issa ilu s-snin joqgħod Malta, xorta xi kultant jitfa xi kelma bid-djalett Għawdxi u jkun pront jgħidha sw kif nifhmuha aħna. 

Bertu jirrakkonta spiss fuq ix-xogħol li kien jagħmel. Bertu jgħid li għamel għomru u żmienu jbiegħ il-ħaxix. Ħanut ma kellux, għalhekk kien juża l-vann tiegħu u jdur xi tliet irħula jbiegħ il-ħaxix u l-frott li kien ikollu, frisk u bnin. Ma kienx xogħol faċli, speċjalemtn l-eqqel tax-xitwa jew l-eqqel tas-sajf. Dan kollu jidher fuq wiċċ Bertu għax wiċċu ismar u mkemmex mhux ftit. Żgur li qatt ma dellek xi tip ta' krema kontra x-xemx...

Illum il-ġurnata, Bertu jqatta' l-ġurnata tiegħu billi jqum kmieni ħafna biex jieħu l-kelb tiegħu dawra fil-ġnien kbir li jinsab qrib id-dar fejn joqgħod. Bertu jħobb jirkeb ir-rota wkoll u mhux l-ewwel darba li tarah tiela' t-telgħa għarqan xraba wara xi dawra twila għax Bertu huwa bniedem kuraġġuż u xejn ma jaqtagħlu qalbu. Bertu huwa organizzat għax il-garaxx tiegħu dejjem pulit u kollox f'postu. Huwa jħobb l-indafa, tant li l-karozza tiegħu dejjem nadifa xummiema. Bertu huwa ġentili u qalbu tajba għax dejjem ifittex li jgħin lil ħaddieħor, saħansitra 'l-annimali tat-triq. Dejjem jitma' l-qtates tat-triq u l-għasafar tal-bejt. Huwa edukat u dejjem lest biex jagħti pariri tajbin lil min jitolbu xi parir. 

Bertu għandu karattru sabiħ ħafna. Ma jdejjaq lil ħadd u dejjem ferħan!

Martina DeMarco (Form 1.1)

Trevor Zahra u "Ħolm tal-Milied?"

Il-Milied hu festa tal-imħabba, festa tal-familja miġbura. Biswit il-presepju u s-siġra mimlija lwien bi dwal iteptpu, il-festa tal-Milied tfisser għaqda, paċi u solidarjetà.

Iżda l-festa tal-Milied għandha wkoll wiċċ ieħor, għaliex kapaċi tnissel 
is-solitudni u d-diqa fost uħud li għal diversi raġunijiet ma jistgħux igawdu din il-festa bl-istess mod bħall-bqija.

Is-sigriet biex minkejja kollox wieħed jibqa’ jgħożż is-sbuħija tal-Milied hu li wieħed jaċċetta r-realtà tal-ħajja u jkollu l-kuraġġ li jinbidel maċ-ċirkostanza.

Fi kliem l-awtur popolari Trevor Zahra, li dwar il-Milied sawwar diversi xogħlijiet, fosthom ‘Ħolm tal-Milied’ li għadu jintuża fl-iskejjel sekondarji, 
“il-Milied hi l-festa tal-imħabba, il-ġabra u l-għożża lejn dak kollu li għandek madwarek.”

Missier ta’ żewġ adulti u llum nannu ta’ tlieta li għalaq 59 sena, fis-16 ta’ Diċembru li għadda, Trevor Zahra ma jinħebiex mir-realtà li l-Milied għalih inbidel sbatax-il sena ilu meta martu kienet għaddiet għal ħajja oħra fl-isfond ta’ swali ta’ sptarijiet imżejna għall-festi.

“Marti mietet sagħtejn biss wara li għalaqt snini. U minn dakinhar ’il quddiem il-Milied tilef ħafna mill-importanza li kont nagħtih sakemm għaraft li l-ħajja teħtieġ tkompli u ntbaħt li fil-ħajja wieħed irid jaċċetta r-realtà li tinbidel.”

Il-parir ta’ Trevor lil kull min b’xi mod jista’ jħossu waħdu fil-Milied hu dak li min ikun jeħtieġ irawwem fiduċja fih innifsu u jaċċetta li hemm proċess ta’ fejqan għal kulħadd.

“Jien għaddejt mid-diqa, ħassejt it-telqa lejn dak li stajt nagħmel u ħassejt l-għira lejn min kien ferħan u miġbur fil-Milied. Minkejja kollox, aċċettajt il-bidliet li seħħew f’ħajti u mxejt ’il quddiem.”
Trevor jispjega li l-Milied hu mnaqqax fi tfulitu fejn jiftakar fil-ferħ tiegħu madwar missieru jarma l-presepju u t-tiżjin.

Fir-rumanz tiegħu ‘Ħolm tal-Milied’ Trevor jagħfas fuq it-tradizzjonijiet li jsawru l-festa tal-Milied u fl-intervista tiegħu magħna jistqarr kif il-parti l-kbira tax-xogħlijiet tiegħu jirreflettu dak li hu stess għadda minnu.
F’għajnejh nista’ nara n-nostalġija tal-imgħoddi. Madankollu Trevor jispjega kif wara snin ta’ diqa waqt il-Milied, illum jagħraf li l-Milied xorta għandu s-saħħa li jgħaqqad lill-familja tiegħu, anki bil-parteċipazzjoni tas-sieħba tiegħu.

Trevor hu marbut ma’ dak li hu tradizzjonali. Jitkellem ħafna fuq dak li l-Milied hu tradizzjonalment għall-Maltin u l-Għawdxin. Madankollu, mingħajr ma jkun daqstant kritiku tar-realtà li l-Milied sar pjuttost kummerċjali u tilef ħafna mill-ispirtu oriġinali tiegħu jistqarr li hu fatt li wieħed ma jistax jaħrab minnu.

“Ħamsin sena ilu meta kont għadni tfajjel niftakar lil min diġà kien jgħid li l-Milied qed jitlef mill-ispirtu tiegħu,” jirrakkonta Trevor u jżid kif ma jistax ikun li lkoll nemmnu li bħala poplu nibqgħu naħsbu li ma nimxux maż-żminijiet u bħall-bqija tas-soċjetà ninħatfu mir-realtajiet ġodda taż-żminijiet tal-lum.”

Trevor jara li t-tradizzjonijiet Maltin ta’ żmien il-Milied huma aktar ħajjin f’min għandu 50 sena u fuqhom. Iżda fl-istess ħin ma jikkundannax lil min hu iżgħar, għaliex il-verità hi li b’differenza ma’ popli oħrajn, il-poplu Malti għadu jgħozz il-festa tal-Milied u għadu jħares ċerti tradizzjonijiet b’għożża.

Iżda lil hinn mill-Milied ma’ Trevor nitkellem fuq għadd ta’ oqsma oħrajn, fosthom dwar ħidmietu bħala awtur u għalliem.

Imfaħħar ħafna mill-kritiċi għax-xogħlijiet ‘Lubien’ u ‘Provenz’, Trevor hu awtur ta’ madwar 120 kitba bejn pubblikazzjonijiet għat-tfal u kitbiet għall-adulti.